Mam poważne, choć z pozoru na takie nie wygląda, pytanie.
Otóż w powiecie chojnickim, w województwie pomorskim, jest miejscowość Sfornegacie. Zresztą ne tylko jedne. Obok są jeszcze Małe Sfornegacie.
Moje pytanie dotyczy odmiany. Miejscowi odmieniają to tak.
M. Sfornegacie
D. Sfornegaci
C. Sfornegaciom
B. Sfornegacie
M. (o) Sfornegaciach
N. Sfornegaciami
W. Sfronegacie
Najprawdopodobniej jest to forma poprawna, mnie jednak zastanawia, dlaczego w ogóle ta nazwa pisana jest łącznie, skoro o sfornych gaciach mowa i dlaczego odmiana jest tak daleka od logicznej, która - moim zdaniem - powinna wyglądać, jak następuje. (W nawiasach podaję ewentualną formę dla pisowni łącznej, skoro już przy takiej się upierają)
M. Sforne Gacie (Sfornegacie)
D. Sfornych Gaci (Sfornychgaci)
C. Sfornym Gaciom (Sfornymgaciom)
D. Sfornych Gaci (Sfornychgaci)
B. Sforne Gacie (Sfornegacie)
M. (o) Sfornych Gaciach (Sfornychgaciach)
N. Sfornymi Gaciami (Sfornymigaciami)
W. O! Sforne Gacie! (Sfornegacie)
Czy obowiązująca odmiana wynika w jakiś sposób z historycznych uwarunkowań, czy jest spowodowana jedynie chęcią uniknięcia śmieszności przez mieszkańców? Wiadomo, że już imć Zagłoba wyśmiewał mieszkanie w Mysich, lubo Psich Kiszkach, bo to i osiedzieć się tam niełatwo, i wychodzić niepolitycznie. Czyżby mieszkańcom Sfornych Gaci, na równi z panem Podbipiętą hadko było słuchać, przeto sobie zmienili?
Będę Ci wdzięczny, Patko, jeśli rozwiejesz, bądź potwierdzisz moje wątpliwości, dotyczące poczucia estetyki mieszkańców Sforne(ych)gaci, bądź wskażesz inne, niezależne od nich, przyczyny tak niegramatycznego nazewnictwa i odmiany.
w Sfornych Gaciach?
- skaranie boskie
- Administrator
- Posty: 13037
- Rejestracja: 29 paź 2011, 0:50
- Lokalizacja: wieś
w Sfornych Gaciach?
Kloszard to nie zawód...
To pasja, styl życia, realizacja marzeń z dzieciństwa.
_____________________________________________________________________________
E-mail
skaranieboskie@osme-pietro.pl
To pasja, styl życia, realizacja marzeń z dzieciństwa.
_____________________________________________________________________________
skaranieboskie@osme-pietro.pl
- Patka
- Posty: 4597
- Rejestracja: 25 maja 2012, 13:33
- Lokalizacja: Toruń
- Płeć:
- Kontakt:
Re: w Sfornych Gaciach?
Mamy do czynienia ze zrostem, tak jak w przypadku Białegostoku czy Wielkiejnocy, w której można też odmieniać tylko drugi człon: Wielkanocy. W Sfornegaciach jest podobnie. Cytat z "Gramatyki języka polskiego: zarys popularny" P. Bąka:
Formy, w których pierwszy element jest nieodmieniony są formami innowacyjnymi – ich spójność podyktowana jest tym, że użytkownicy języka, którzy ich używają nie postrzegają już w nich śladów struktury syntaktycznej – są one dla tych osób w pełni zrośnięte w jedną całość
Mieszkańcy wsi traktują jej nazwę jako jeden wyraz, po prostu. Osobom, które nie stykają się na co dzień z takim wyrazem, może się to wydawać dziwne.
Formy, w których pierwszy element jest nieodmieniony są formami innowacyjnymi – ich spójność podyktowana jest tym, że użytkownicy języka, którzy ich używają nie postrzegają już w nich śladów struktury syntaktycznej – są one dla tych osób w pełni zrośnięte w jedną całość
Mieszkańcy wsi traktują jej nazwę jako jeden wyraz, po prostu. Osobom, które nie stykają się na co dzień z takim wyrazem, może się to wydawać dziwne.
- skaranie boskie
- Administrator
- Posty: 13037
- Rejestracja: 29 paź 2011, 0:50
- Lokalizacja: wieś
Re: w Sfornych Gaciach?
Na pewno masz rację, Patko.
Dziwnym mi się to jednak wydaje w porównaniu z - choćby wymienionym przez Ciebie - Białymstokiem. Jak sama napisałaś, nie odmieniamy go, jako Białystoku, tylko Białegostoku, pomimo, iż jest jednym wyrazem. Mamy jednak masę form odmiennych, jak choćby Jelenia Góra, czy Szklarska Poręba. Tu odmiana jest zgodna z gramatyką. W końcu taka Wysoka Mazowiecka, to jednak nie Sforne Gacie. Można bez ujmy na czci powiedzieć, żem z Wysokiej, Szklarskiej, Jeleniej, czy Zielonej. Ważne, że nie Dupy, tylko Góry, lub Poręby. Czy aby nie taka właśnie przesłanka stoi u źródła tego, iż Mieszkańcy wsi traktują jej nazwę jako jeden wyraz, po prostu?
Dziwnym mi się to jednak wydaje w porównaniu z - choćby wymienionym przez Ciebie - Białymstokiem. Jak sama napisałaś, nie odmieniamy go, jako Białystoku, tylko Białegostoku, pomimo, iż jest jednym wyrazem. Mamy jednak masę form odmiennych, jak choćby Jelenia Góra, czy Szklarska Poręba. Tu odmiana jest zgodna z gramatyką. W końcu taka Wysoka Mazowiecka, to jednak nie Sforne Gacie. Można bez ujmy na czci powiedzieć, żem z Wysokiej, Szklarskiej, Jeleniej, czy Zielonej. Ważne, że nie Dupy, tylko Góry, lub Poręby. Czy aby nie taka właśnie przesłanka stoi u źródła tego, iż Mieszkańcy wsi traktują jej nazwę jako jeden wyraz, po prostu?
Kloszard to nie zawód...
To pasja, styl życia, realizacja marzeń z dzieciństwa.
_____________________________________________________________________________
E-mail
skaranieboskie@osme-pietro.pl
To pasja, styl życia, realizacja marzeń z dzieciństwa.
_____________________________________________________________________________
skaranieboskie@osme-pietro.pl
Re: w Sfornych Gaciach?
A jak będzie się przedstawiać wobec obcych mieszkanka (ec) tych oto miejscowości (i wielu innych o podobnych nazwach):
...
...
- Hardy
- Posty: 537
- Rejestracja: 06 sie 2017, 14:32
- Lokalizacja: Grudziądz
- Płeć:
- Kontakt:
w Sfornych Gaciach?
Dopowiem - prawidłowo pisze się "Swornegacie" (przez "w"). Dopuszczalne jest odmienianie nazwy lokalnie, jak i "państwowo" (Swornegaci, Swornychgaci).
Nazwa jest zbitką dwóch kaszubskich słów: swora (skręcone w warkocz korzenie sosny) oraz gacić (umacniać nimi brzegi rzek czy jezior)
Ileż to słów zmieniło swoje znaczenie, jak chcoiażby ba fotkach powyżej. W nazwie Swornegacie - niby współczesne "gacie", a wcześniej kutas, utrwalony w epopeyi narodowej przez wieszcza Adasia. Biedne polonistki męczą się teraz z tym kutasem na lekcjach.
Nazwa jest zbitką dwóch kaszubskich słów: swora (skręcone w warkocz korzenie sosny) oraz gacić (umacniać nimi brzegi rzek czy jezior)
Ileż to słów zmieniło swoje znaczenie, jak chcoiażby ba fotkach powyżej. W nazwie Swornegacie - niby współczesne "gacie", a wcześniej kutas, utrwalony w epopeyi narodowej przez wieszcza Adasia. Biedne polonistki męczą się teraz z tym kutasem na lekcjach.
- eka
- Moderator
- Posty: 10469
- Rejestracja: 30 mar 2014, 10:59
w Sfornych Gaciach?
Ale cenna informacja, dzięki.Hardy pisze: ↑21 sie 2017, 22:54swora (skręcone w warkocz korzenie sosny) oraz gacić (umacniać nimi brzegi rzek czy jezior)
Sfora a swora - nie miałam pojęcia o tym drugim członie fonetycznego homonimu.
- skaranie boskie
- Administrator
- Posty: 13037
- Rejestracja: 29 paź 2011, 0:50
- Lokalizacja: wieś
w Sfornych Gaciach?
No tak, wpisałem te "sforne" z pamięci, która - co widać - zawodna bywa.
Dzięki za wyjaśnienie, Hardy.
W zamian podpowiem, że panie z miejscowości Kutas, to zapewne Węgierki. Przyznam, że nie potrafię w ich dźwięcznym języku powiedzieć nic ponad to, Edziogerek kopnołpiłke wburoki. Panie z Pizdowa zaś, to zapewne Pizdowianki. Tu sprawa jest prosta. Problem zaczyna się, gdy zapytamy o kobiety mieszkające w Kole.
Dzięki za wyjaśnienie, Hardy.
W zamian podpowiem, że panie z miejscowości Kutas, to zapewne Węgierki. Przyznam, że nie potrafię w ich dźwięcznym języku powiedzieć nic ponad to, Edziogerek kopnołpiłke wburoki. Panie z Pizdowa zaś, to zapewne Pizdowianki. Tu sprawa jest prosta. Problem zaczyna się, gdy zapytamy o kobiety mieszkające w Kole.
Kloszard to nie zawód...
To pasja, styl życia, realizacja marzeń z dzieciństwa.
_____________________________________________________________________________
E-mail
skaranieboskie@osme-pietro.pl
To pasja, styl życia, realizacja marzeń z dzieciństwa.
_____________________________________________________________________________
skaranieboskie@osme-pietro.pl