Rzecz o skarbach

[Ryszard Sziler]

Zdarzali się oczywiście goście i babka emanowała wówczas wręcz rozkoszą. Jej podśpiewywania niosły się po całym domu. A było w nich wszystko, od „Szumu Prutu „, przez „Orle powstań”, „Precz z tytułami ”, po których przechodziła niespodzianie na placówkę pod Tobrukiem , bądź do Tyrolu lub do ”Warszawianki”. I z całą pewnością nie było w tym śpiewie choćby nuty rzewności, czy powagi, tym bardziej, że okraszała go przerywnikami w typie :

A u naszej popadi , popadi
Tri kutasy na zadi, na zadi.
albo:
I szoł sobi Fyłyp, Fyłyp,
A jajcia mu – tyłyp, tyłyp.
I szoł sobi Iwan, Iwan,
A jajcia mu – bałam, bałam.

Przede wszystkim rozstawiała stół , przecierała krzesła , a kiedy już rogi najmniejszych nawet serwetek przybrały właściwy kształt, wychodziła do ogródka po kwiaty, które odbierała motylom. Brodziła w nich i długo schodziło nim wybrała któreś ,tak by dopełniały zakładaną kompozycję potraw. Ale kosmosę preferowała, bo przecież Sala tak szczególnie lubi te” boćki”. Otrzepywała je potem z rosy i wszelkich żyjątek ,i rozkładała w kryształowej wazie , albo wysmukłym flakonie , jeszcze po prababce Celinie. Potem wlewała wodę, tak jak wlewa się strumień słońca w łąkę przez rozciętą wiatrem chmurę. Z pluskiem i migotaniem.

A ciotka Sala, choć miała już sporo lat, ciągle pachniała jeszcze wodami Karlsbadu , do których jeździła kiedyś .
-W ogóle bywała w świecie, nie to co ja – mówiła babka , tamtego wieczoru, kiedy to zachorowała i Tadeuszek musiał z dziadkiem iść dzwonić po karetkę z budki dróżnika.
-Boże mój – szeptała- pewnie umrę, a tu tak daleko od ludzi. I czemuś ty mnie wywiózł tak daleko ? – patrzyła z wyrzutem na dziadka, a on poprawiał okulary i chrząkał.
A świat ciotki był rzeczywiście szeroki: Wiedeń , Paryż, Bruksela...Wsiadała w pociąg kolei lwowskiej i jechała w ten świat. W dodatku opłaty pokrywała w całości ze swojej nauczycielskiej pensji
- Dziś mógłby to wymyślić tylko Andersen – mruczała babka
-No popatrz babciu a ilu my rzeczy nie mamy – wyliczał jej kiedyś Tadeuszek – Nawet porządnego scyzoryka nie mam, ani organków...
-Nie masz czegoś? Ano rozejrzyj się wokół . Zsumuj sobie ile dostałeś. I ciepło pieca, i przeźroczystość szyb i kolędę wieczoru .I marcowy śpiew szpaka, kiedy jeszcze jest tak bardzo szaro .No i głodny nie jesteś przecież. To czego ci jeszcze potrzeba? – spytała babka.
Tu Tadeuszek tłumaczył długo, czego mu potrzeba, podając także przykłady już przez los obdarowanych.
-No i poza tym , sama tak babciu mówiłaś.
-Aa, tam – machnęła ręką babka.- różne rzeczy czasem człowiek mówi.
-No ale, co to za skarby, nawet i te śpiewy szpaków, kiedy wszyscy je słyszą i wcale na nich nie poprzestają . Robią swoje , a ptaki swoje.- uśmiechnął się Tadeuszek.
- Ach tak – pokiwała głową babka – Mówisz ,że wszyscy mają śpiew ptaka? Plamy słońca pod drzewem? Smak malinowego soku w ustach? A pewny jesteś? A nie myślisz czasem, że może oni już te skarby utracili?
- No jakże...Pewnie ,że nie.
- Oho. Różnie z tym bywa...A wiesz ty co to wróbel?- spytała nagle.
- Babciu – westchnął z wyrzutem Tadeuszek.
- No co to?- indagowała uparcie babka.
- Wróbel...to wróbel.
- Właśnie – sarknęła – Woda, to woda. Chmura , to chmura .Słońce, to słońce. Tak właśnie traci się skarby , nie dostrzegając własnego bogactwa.
Tu babka zasępiła się przez chwilę
-A wyobrażasz ty sobie świat bez wróbla?- spytała
- Wróble muszą być – powiedział z przekonaniem Tadeuszek
I odtąd zaczął przyglądać się uważniej kawkom ,wróblom, soplom, żywicy wypływającej z pękniętego pnia wiśni. Ale scyzoryka jak nie miał, tak nie miał i nie mógł o tym zapomnieć.
-No kupisz mi go wreszcie , czy nie ? – nudził straszliwie babkę
-Jak pojedziemy do miasta, to kupię.
-Ale kiedy, co? No kiedy babciu?
-A pocałujże ty mnie wreszcie w lichtarz! – wyrwało się w końcu umęczonej babce i aż sobie usta z wrażenia zatkała dłonią posłyszawszy te słowa.

Wreszcie przyjeżdżała ciotka, jak wiosenny obłok
-Świat pędzi. Czy nie wydaje ci się Kasiu, że świat pędzi ,jakby bez sensu? – pytała pijąc herbatę drobniutkimi łyczkami. -Przestawia , to czego przestawiać nie potrzeba. Nie udoskonala a niszczy. Zbyt wiele zniszczył ostatnimi czasy. Wiatr, tej tam - historii, zwiewa wszystkie drobiazgi, pozornie niepotrzebne, jak jesienne liście. Szkopuł w tym, że ciągle nie nadchodzi wiosna i nie ma świeżej zieleni. Słyszy się tylko niekończące się jej zapowiedzi. Mam już dość tej wiecznej zimy. W końcu nie jestem Eskimosem.
Chodziła potem po domu w różowym szlafroku, coś nuciła akompaniując sobie cichutko na fortepianie Czytała książkę przy szeroko na kwietny dzień otwartych oknach. Wreszcie położyła ją na stole i stanęła w jednym. Zapatrzyła się w sad. Miodny i pachnący. Głowę oparła o dłonie i trwała tak, aż do zupełnego znudzenia się, obserwującego ją Tadeuszka, bo było przede wszystkim zbyt cicho, tak że słyszał światło kładące się po meblach.
-A co ty robisz ciociu?- nie wytrzymał w końcu.
-A tak sobie rozmawiamy z Panem Bogiem – szepnęła ciotka.

[smak imbiru]

Piękna i mądra ta opowieść, przesycona niegdysiejszym klimatem. Szczególnie upodobałam sobie to:

wychodziła do ogródka po kwiaty, które odbierała motylom

i to

-A pocałujże ty mnie wreszcie w lichtarz! – wyrwało się w końcu umęczonej babce i aż sobie usta z wrażenia zatkała dłonią posłyszawszy te słowa.

Gdy czytam Twoje opowiadania, nie tylko widzę, ale i czuję świat, który opisujesz. Szkoda, że miniony. Wielka szkoda.

Pozdrawiam:)

[Ryszard Sziler]

Dziękuję. To zastanawiające, że ktoś tutaj czyta nie przyczepiając się do bzdurnych formalizmów ( które zapewne mają swą etymologię w formalinie ) i w dodatku czyta z przyjemnością. Serdecznie pozdrawiam.

[Patka]

To zastanawiające, że ktoś tutaj czyta nie przyczepiając się do bzdurnych formalizmów ( które zapewne mają swą etymologię w formalinie )

A ja proszę o więcej szacunku dla osób, które dbają o schludność tekstu i chcą czytać teksty napisane poprawnie, a nie tak jak zechciał w danej chwili napisać autor.

Przed znakami interpunkcyjnymi nie stawia się spacji (wyjątek to myślnik).

Po znakach spacje się stawia.

I to są zasady, a nie jakieś widzimisie.


Tekstu nie czytałam, więc nie ocenię. A nie przeczytałam i nie przeczytam właśnie z powodu błędów i postawy autora. Może tracę teraz szansę na przeczytanie czegoś świetnego - cóż, mówi się trudno. Nie będę płakać.

[Gloinnen]

Dyskusję na temat poprawności edytorskiej tekstu i dbałości o jego estetykę przeniosłam tutaj. Tam można ją kontynuować na pewnym stopniu ogólności, a nie w kontekście jednego tylko Autora, bo problem dotyczy większej liczny osób. W niniejszym wątku zachęcam do komentowania przede wszystkim zamieszczonego tu opowiadania.

Glo.

[Ewa Włodek]

no, fajny ten obrazek z życia. Jest tez w nim sporo, całkiem sporo mądrości, wartej przyswojenia, a w każdym razie - zatrzymania się na chwilkę. Ech, te skarby, które trwonimy, biegając za czymś, co się nam skarbem wydaje tylko...

z uśmiechem...
Ewa

[skaranie boskie]

Po części Gloinnen ma rację, próbując skanalizować dyskusje na temat zasad stosowania interpunkcji. Ja jednak uważam, że nie może być dobrym kawałek prozy napisany tak, że rażące błędy - czy to w pisowni, czy w interpunkcji - rozpraszają uwagę czytelnika.
Na ten temat jednak przestałem się wypowiadać, nie sprawia mi bowiem przyjemności kolejny spór z cyklu "strzyżone - golone".
O samej treści opowiadania mogę jedynie powiedzieć, że jest trochę niespójne.
Mam wrażenie, że brakuje mu początku.

Zdarzali się oczywiście goście i babka emanowała wówczas wręcz rozkoszą.

Powyższe zdanie sugeruje, że zdarzanie się gości jest wydarzeniem niecodziennym, dodanym do już istniejącej treści. Jeśli jest to rzeczywiście początek opowieści, powinien chyba być napisany trochę inaczej, np.
Kiedy w domu pojawili się goście, babka emanowała rozkoszą.
Jeśli napisałeś, że zdarzali się, oczywiście, goście, dajesz do zrozumienia, że wszystko wygląda inaczej a pojawienie się gości jest wydarzeniem rzadkim, przerywającym, bądź zmieniającym stan, o którym zapomniałeś wcześniej napisać. Nie wiemy więc, czy babka, na co dzień, kiedy gości nie było, emanowała boleścią (skrajne przeciwieństwo rozkoszy), radością, smutkiem, nie wiemy, czy w ogóle czymś emanowała. Może spała dwadzieścia cztery godziny na dobę? Uważam, że opowieści brakuje początku.
Potem, niczym jakaś zjawa znikąd

Wreszcie przyjeżdżała ciotka, jak wiosenny obłok

To też jest swego rodzaju błędem w zapisie. "Wreszcie" wieńczy jakiś ciąg wydarzeń. Mogła na przykład cała rodzina oczekiwać odwiedzin tej ciotki, jednak wcześniej pojawiali się inni goście, aż wreszcie przyjechała i ona. Samo stwierdzenie, że wreszcie przyjechała ciotka, absolutnie nic nie mówi czytelnikowi. To skrót myślowy, za którym niekoniecznie musi on nadążyć.

Chodziła potem po domu w różowym szlafroku, coś nuciła akompaniując sobie cichutko na fortepianie

To już absolutny nonsens.
O ile wiem, fortepian to dość duży instrument, raczej nieprzenośny. Zgadzam się, że można na nim grać będąc ubranym w szlafrok, jednak chodząc po domu raczej się nie da. Chyba, że piszesz o jakimś innym fortepianie, którego istnienia nawet nie podejrzewam...

Dołożę tu jeszcze jeden kwiatek z dziedziny "interpunkcja".

.I marcowy śpiew szpaka, kiedy jeszcze jest tak bardzo szaro .No i głodny nie jesteś

Kropki, zazwyczaj, stawiamy na końcu zdania, nie zaś - jak Ty - na początku.
Reasumując - przy dość sporej ilości niedociągnięć, tudzież błędów interpunkcyjnych, zbyt dużej, jak na tak krótki tekst - uważam, że tym razem, pomimo dobrego pomysłu, gdzieś się pogubiłeś i opowieść się nie udała. Na pewno można ją jeszcze uratować, ale do tego potrzeba dość sporo dobrej woli, czego u Ciebie nie zauważam. Wolisz zarzucać czytającym czepianie się (zresztą słuszne) szczegółów, niż się samemu zastanowić, czy aby nie mają racji.
Fakt - za szczegóły też można

[zdzichu]

A ja coś widzę w tych skarbach.
Pan Skaranie się czepia, bo chyba taka jego rola, a przecież takie skarby i zupełnie niepiśmienni ludzie potrafią wokół siebie odnaleźć. Chwała Ci, panie Ryszardzie, że o nich piszesz. Inaczej mogłyby ulec zapomnieniu.